AU - Noedoost, Farib AU - Dehdari, Somaye AU - Razmjoei, Damon AU - Ahmadpour, Rahele AU - Shoukat, Parvaneh TI - Autecology of Ferula stenocarpa boiss. & Hausskn in Khuzestan Province, Iran PT - JOURNAL ARTICLE TA - nbr JN - nbr VO - 4 VI - 4 IP - 4 4099 - http://nbr.khu.ac.ir/article-1-3034-fa.html 4100 - http://nbr.khu.ac.ir/article-1-3034-fa.pdf SO - nbr 4 AB  - گونۀ گياهی کُمای سازوئی (Ferula stenocarpa) گياهی است پايا از تیرۀ کرفسیان با ارتفاع حدود 2 متر که در دمای زياد ناحیۀ رويشی سودانی رشد می­کند. هدف از اين تحقيق، مطالعۀ بوم ­شناسی فردی گونۀ انحصاری ايران به نام کُمای سازوئی در استان خوزستان است. ابتدا، نقشۀ رويشگاه تهيه شد و ویژگی­ های رويشگاهی شامل پستی و بلندی، اقليم، ويژگی­ های خاک، گونه­ های همراه، فنولوژی، سيستم ريشه، مطالعات و تشريحی اين گونه بررسی و گزارش شد. نتايج نشان داد که این گونه در دامنۀ ارتفاعی 159 تا 850 متر از سطح دريا با متوسط بارندگی 4/112 تا 9/482 ميلی­متر و متوسط دمای سالانه، 47/24 تا 93/25 درجۀ سانتي­ گراد رويش دارد و به ­لحاظ جهت شيب تقریباً محدوديتی ندارد ولی شيب­ های 40 تا 60 درصد را ترجيح می­دهد. در خاک ­هايی با بافت لومی، لومی­رسی تا لومی­سيلتی و غيرشور و از نظر مواد آلی و عناصر غذايی نیتروژن و فسفر فقير می­رويد. هدايت الکتريکی خاک رويشگاه 1-72/0 دسی­زيمنس بر متر و اسيديتۀ آن در حدود 47/7 تا 85/7 است. رشد رويشی گياه اواسط اسفندماه، زمان ظهور گل­ ها اواسط فروردين و شروع بذردهی گياه هفتۀ آخر ارديبهشت است و بذرها تا اوايل خردادماه ريزش می­کنند. اين گونه فقط از طريق بذر تکثير می­شود. دانۀ گردۀ اين گياه دوکی­شکل و بيضوی، با سه شيار شکاف ­مانند است. کُمای سازوئی در رويشگاه­­ های خود تيپ غالب را تشکیل نداده و به­ صورت منفرد و پراکنده و لک ه­ای مشاهده شده­ است که از نابودی عرصه ­های طبيعی اين گياه به­ دليل چرای بيش از حد حکایت دارد. CP - IRAN IN - LG - eng PB - nbr PG - 337 PT - Original Article YR - 2018