زمانی اصغر. مطالعه ریزریختشناسی بذر در آرایههای وحشی سرده گلابی (Pyrus) از تیره گلسرخیان (Rosaceae) و اهمیت آرایهشناسی صفات در ایران. یافته های نوین در علوم زیستی. 1401; 9 (3) :236-245
URL: http://nbr.khu.ac.ir/article-1-3529-fa.html
گروه زیستشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان، ایران ، a.zamani@guilan.ac.ir
چکیده: (2191 مشاهده)
در این پژوهش، برای اولین بار به بررسی صفات ریزریختشناسی سطح بذر در 15 آرایه، متشکل از 22 نمونه از سرده گلابی (Pyrus L.) با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) و میکروسکوپ دیجیتالی DinoLite (DM) در ایران پرداخته شده است. به منظور ارزیابی اثرات احتمالی فاکتورهای اکولوژیکی، نمونههای بذر متعددی از برخی از گونههای پرپراکنش مورد مطالعه قرار گرفت. پس از جمعآوری نمونههای مختلف گلابی از نقاط مختلف پراکنش آنها در یک بازه زمانی حدوداً 10 ساله، شناسایی آنها با استفاده از ابزارهای مختلف گیاهشناسی، بخصوص نمونههای تیپ و منابع گیاهشناسی انجام گرفت. سپس با مشاهده سطح بذرها، صفات کیفی (مثل شکل و تزئینات سطح بذر شامل انواع لاندار، مشبک، منفذدار، برجسته، مخطط و موّاج) و کمّی (مثل ابعاد بذر، ابعاد سلولهای سطح بذر و ضخامت دیوارههای بین سلولها) مختلفی مشخص و مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل آماری دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS انجام گرفت. نتایج به دست آمده از این مطالعات حاکی از تنوع بالای صفات سطح بذر حتی در بین افراد یک گونه است. این نتیجهگیری مشابه بسیاری از نتایج به دست آمده با راهکارهای متفاوت، مؤید پیچیدگی آرایهشناختی این سرده است. با این حال، برخی صفات توصیفی مثل شکل، ابعاد، نوع تزئینات سطح بذر، ابعاد سلولهای سطح بذر و ضخامت دیواره بین سلولهای سطحی، برای اولین بار برای این سرده گزارش میشود.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
علوم گیاهی دریافت: 1400/11/27 | ویرایش نهایی: 1401/9/29 | پذیرش: 1401/2/10 | انتشار: 1401/9/28 | انتشار الکترونیک: 1401/9/28